Minder grijs, scheelt in prijs: evaluatie challenge Opmeer

De uitdaging

Inwoners van Opmeer werden uitgedaagd om drie maanden lang dagelijks 100 gram restafval per persoon per dag te besparen. Dit kon door afvalpreventie of door het beter scheiden van het restafval. Bij het behalen van het resultaat zou ieder huishouden een beloning van € 20,- krijgen die lokaal besteed kon worden. Het ging om het gemiddelde restafvalgewicht van alle huishoudens bij elkaar. Zowel de restafvalbakken aan huis, als de wijkcontainers voor restafval in diverse buurten.

Het resultaat

Het einddoel van de challenge is helaas niet behaald. Toch zijn er zichtbare resultaten. De gezamenlijke inzet van inwoners heeft geleid tot een daling van 6,9% fijn huishoudelijk restafval - wat neerkomt op bijna 25 gram per inwoner per dag. Hoewel het niet genoeg was om per huishouden een lokaal te besteden bon van € 20,- uit te reiken, keerde HVC als dank voor de inzet van alle inwoners aan ruim 100 lokale verenigingen een donatie van € 350,- uit.

Wat ging goed?

Ondanks dat het einddoel niet behaald is zijn er veel successen te benoemen in deze challenge. Zo zagen we lichte een daling van restafval. De gezamenlijke inzet van inwoners leidde tot een daling van 6,9% in fijn huishoudelijk restafval, wat neerkomt op bijna 25 gram per inwoner per dag. Dit is voor zover we weten nog niet eerder gelukt zonder beleidsmaatregel als diftar. Er was met name een positieve impact bij huishoudens met bakken aan huis: Huishoudens met restafvalbakken aan huis realiseerden een daling van 8,3% in fijn huishoudelijk restafval.

Een succes in de campagne was de inzet van lokale ambassadeurs. Lokale ambassadeurs hebben enthousiast bijgedragen aan de bewustwording en motivatie van inwoners.

Ook werd er een mobiele milieustraat georganiseerd in de actieperiode. De mobiele milieustraat werd goed bezocht en sloot sterk aan bij de behoefte klein grof afval dichter bij huis kwijt te kunnen.

Wat kon beter?

Natuurlijk hebben we ook veel geleerd van deze challenge. Er was wel een lichte daling van het restafval maar het uiteindelijke doel van 100 gram minder restafval per persoon per dag werd niet bereikt. Hoewel de ‘gezamenlijke beloning’ een mooie collectieve gedachte is in een kleine gemeente, denken we dat een individuele prestatiebeloning beter zou werken (zoals statiegeld). 

Ook zagen we dat de impact van de challenge sterk varieerde per type inzamelmiddel, wat aangeeft dat de aanpak niet voor alle inwoners even effectief was. Bij inwoners die hun afval in verzamelcontainers weggooien, zagen we juist een stijging van 14,2% in fijn huishoudelijk restafval.

Ook was de timing van de campagne en/of timing van de aankondiging van een verhoging van afvalstofheffing (in de campagneperiode) ongelukkig. Deze tariefsverhoging is vermoedelijk van invloed geweest op de motivatie van inwoners om aan de challenge deel te (blijven) nemen. Op social media waren hier ook discussies over gaande en zagen we ook uitingen van onvrede.

Meer weten?

Wil je het uitgebreide evalautierapport bekijken? Vraag deze dan op via onderstaande knop.