Warmtetransitie versnelt
Een verdubbeling van het aantal warmteaansluitingen in 2030. Dat is een van de belangrijkste trends uit Het Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021. In het Trendrapport staan belangrijke branchecijfers en ontwikkelingen in de warmtesector.
Aantal warmtenetaansluitingen verdubbelt voor 2030.
Klantonderzoek toont aan dat klanten tevreden zijn over warmtebedrijven en hun prestaties beoordelen met een 7,2. Een andere belangrijke ontwikkeling is het Startmotorkader, een akkoord tussen warmtebedrijven en woningcorporaties dat nu al heeft geleid tot 89 nieuwe warmteprojecten. Om de warmtetransitie te versnellen is het versterken van bewonersparticipatie nodig en zetten we in op innovatie.
"De warmtesector is echt goed op stoom gekomen met de forse groei in het aantal warmtebedrijven en projecten”, constateert voorzitter Erik Stronk van Stichting Warmtenetwerk op basis van het trendrapport.
Klanttevredenheid
Het belangrijkste voordeel is CO2-reductie. Daarnaast worden warmtenetten als comfortabel en veilig ervaren. Warmtenetten hebben over het algemeen tevreden klanten. Afnemers van warmte beoordelen hun leverancier met een 7,2. Ze zijn erg tevreden over de betrouwbaarheid van de netten. Ook de duurzaamheid van warmtenetten wordt door hen hoog beoordeeld. Daarnaast zijn klanten blij met de temperatuur van het warm tapwater en de hoge verwarmingscapaciteit. Toch zijn er ook aspecten die de klanten van warmtebedrijven minder positief waarderen. Zo wordt beperkte keuzevrijheid genoemd. En klanten willen meer transparantie over de kostenstructuur van een warmtenet. Daarnaast kunnen warmtebedrijven werken aan de communicatie over storingen van warmtelevering en de bereikbaarheid van de klantenservice buiten kantooruren.
Participatie
De warmtetransitie is ook een sociale opgave. Draagvlak is van belang, zodat bewoners, woning- en gebouweigenaren en andere belanghebbenden meegaan met de omschakeling naar warmtenetten. Het creëren van collectief draagvlak onder bewoners wordt gezien als de grootste praktische uitdaging in de warmtetransitie. Volgens het Klimaatakkoord uit 2019 draagt een goed ingericht participatieproces bij aan kwalitatief betere besluitvorming en het vergroten van de acceptatie van de maatregelen uit de wijkgerichte aanpak. Dat bewoners meedenken en -doen in de warmtetransitie is dus cruciaal.
Startmotorkader
Woningcorporaties spelen een belangrijke rol in de warmtetransitie. Zij hebben veel woningen in bezit en kunnen met hun voorraad een belangrijke bijdrage leveren aan het verduurzamen van wijken. Het Startmotorkader is een akkoord tussen woningcorporaties en warmtebedrijven en biedt handvatten om op projectniveau snel tot afspraken te komen over de aansluiting van woningen op een warmtenet. Het Startmotorkader gaat ervan uit dat huurders niet meer betalen dan voor hun gasrekening (NDMA-principe). De ambitie van het Startmotorkader is om in de periode 2019-2022 100.000 woningen van woningcorporaties aardgasvrij te maken.
Rivierenwijk en Sliedrecht-Oost
HVC heeft op dit moment verschillende projecten lopen waaronder een in Heerhugowaard, de Rivierenwijk. In deze wijk zijn de cv-ketels die aan vervanging toe waren verdwenen en worden 500 huurwoningen van Woonwaard aangesloten op het warmtenet. Hiermee wordt de Rivierenwijk één van de eerste grote wijken in Nederland waar huurders overgaan op duurzame warmte. De geleverde warmte is afkomstig van de bio-energiecentrale in Alkmaar.
In Sliedrecht-Oost is de energietransitie ook in volle gang. Samen met bewoners, gemeente, Tablis Wonen, Stedin en het Regionaal Energieloket werken wij daar aan een aardgasvrije toekomst. De eerste stap daarvoor is zo’n vier jaar geleden gezet. Tijdens de herontwikkeling van de Staatsliedenbuurt zijn daar in samenwerking met Tablis Wonen de eerste 232 woningen aardgasvrij gerenoveerd en opgeleverd.
In maart 2020 is HVC in de Vogelbuurt gestart met de uitbreiding van het warmtenet Sliedrecht. Eind volgend jaar worden daar nog eens 900 bestaande appartementen van Tablis Wonen aangesloten. Tegelijkertijd onderzoeken we daar via de ‘Proeftuin Aardgasvrije Wijken’ hoe particuliere woningeigenaren aan kunnen sluiten op het warmtenet. Op termijn worden al deze woningen aangesloten op de nog te ontwikkelen aardwarmtebron Sliedrecht. Een mooi vooruitzicht.
Duurzaamheid en innovatie
De CO2-uitstoot van warmtenetten ligt nu gemiddeld in Nederland al bijna de helft lager dan de uitstoot van een cv-ketel op aardgas en zal in de toekomst nog verder dalen. In Dordrecht is het warmtenet van HVC 59% zuiniger dan een cv-ketel en in regio Alkmaar zelfs 83%. Het verder verduurzamen van de warmtenetten staat hoog op de prioriteitenlijst in de warmtesector. We investeren in de ontwikkelingen van duurzame bronnen zoals geothermie, aquathermie. Hierdoor daalt de CO2-emissie en worden de netten steeds duurzamer en borgen we de leveringszekerheid.
Tarieven stijgen minder snel dan inflatie
Het gemiddelde warmtetarief is de afgelopen tien jaar minder hard gestegen dan de gas- en huurprijzen, zo laat de analyse van het Trendrapport 2021 zien. De warmtetarieven bleven lang gelijk oplopen met de aardgastarieven voor consumenten (inclusief belastingen), maar recentelijk kwamen ze lager uit. In het wetsvoorstel van de Warmtewet 2 wordt voorgesteld om een nieuwe tariefmethodiek in te voeren vanaf 2022. Hierin wordt de aardgasreferentie in stappen losgelaten en komt er een op kosten gebaseerd tarief, inclusief redelijk rendement. Dat biedt de consument meer zekerheid dat tarieven eerlijk zijn.
Een warmtenetwerk heeft andere fysieke kenmerken dan een gas- en elektriciteitsnet. Dat maakt dat een integrale ketenverantwoordelijkheid noodzakelijk is in zowel de aanleg- als exploitatiefase van het warmtenet. Om leveringszekerheid te hebben en warmte met kwaliteit te kunnen leveren is integraliteit gewenst.